Các doanh nghiệp Nhật Bản thành công trong mọi lĩnh vực vì đa số họ đều có triết lý và nguyên tắc trong lao động, trong đó có nguyên tắc 5S. Vậy 5S là gì?
Mô hình thực hành 5S đã được áp dụng tại Nhật bản như một nền tảng để áp dụng thành công hệ thống quản lý chất lượng. 5S tạo ra một môi trường sạch sẽ, tiện lợi và giúp cho tổ chức/doanh nghiệp, tạo điều kiện cho việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng, đem lại niềm tin cho khách hàng.
5S là gì?
5S là chữ cái đầu của các từ tiếng Nhật “SEIRI”, “SEITON”, “SEISO”, SEIKETSU” và “SHITSUKE”, tạm dịch sang tiếng Việt là “SÀNG LỌC”, “SẮP XẾP”, “SẠCH SẼ”, “SĂN SÓC”, “SẴN SÀNG”. Từ ý nghĩa của các từ bắt đầu bằng 5 chữ S, các nguyên tắc chung của thực hành 5S được hiểu như sau:
– SEIRI (Sàng lọc): là sàng lọc những vật dụng không cần thiết tại nơi làm việc và loại bỏ chúng.
– SEITON (Sắp xếp): Sắp xếp mọi thứ, vật dụng ngăn nắp, theo một trật tự dễ tìm - dễ lấy, tiện lợi khi sử dụng
– SEISO (Sạch sẽ): là thường xuyên vệ sinh nơi làm việc thật sạch sẽ để cải thiện môi trường làm việc cũng như nâng cao chất lượng máy móc.
– SEIKETSU (Săn sóc): là luôn săn sóc và duy trì 3S ở trên để nơi làm việc luôn sạch sẽ, thuận tiện và liên tục tăng năng suất.
– SHITSUKE (Sẵn sàng): Tạo thành một nề nếp, thói quen tự giác làm việc tốt, duy trì môi trường làm việc thuận tiện
Ý nghĩa của 5S
- Đảm bảo sức khoẻ của nhân viên
- Dễ dàng, thuận lợi, tiết kiệm thời gian trong quá trình làm việc
- Tạo tinh thần làm việc và bầu không khí cởi mở
- Nâng cao chất lượng cuộc sống
- Nâng cao năng suất
Bắt nguồn từ truyền thống của Nhật bản, ở mọi nơi, trong mọi công việc, người Nhật luôn cố gắng khơi dậy ý thức trách nhiệm, tự nguyện, tính tự giác của người thực hiện các công việc đó. Người Nhật luôn tìm cách sao cho người công nhân thực sự gắn bó với công việc của mình.
Ví dụ, trong phân xường, người quản lý sẽ cố gắng khơi dậy ý thức trong người công nhân đây là “công việc của tôi”, “chỗ làm việc của tôi”, “máy móc của tôi”. Từ đó người lao động sẽ dễ dàng chấp nhận chăm sóc “chiếc máy của mình”, “chỗ làm việc của mình” và cố gắng để hoàn thành “công việc của mình” một cách tốt nhất.
Lợi ích của 5S
- Nơi làm việc trở nên sạch sẽ và ngăn nắp hơn.
- Tăng cường phát huy sáng kiến cải tiến
- Mọi người trở nên có kỷ luật hơn.
- Các điều kiện hỗ trợ luôn sẵn sàng cho công việc
- Chỗ làm việc trở nên thuận tiện và an toàn hơn.
- Cán bộ công nhân viên tự hào về nơi làm việc sạch sẽ và ngăn nắp của mình.
- Đem lại nhiều cơ hội kinh doanh hơn.
Thực hiện tốt 5S sẽ đóng góp cho các yếu tố PQCDSM:
- Cải tiến Năng suất (P – Productivity)
- Nâng cao Chất lượng (Q – Quality)
- Giảm chi phí (C – Cost)
- Giao hàng đúng hạn (D – Delivery)
- Đảm bảo an toàn (S – Safety)
- Nâng cao tinh thần (M – Morale)
Nhìn chung, 5S chú trọng vào một mảng nhất định đó là mang đến sự gọn gàng tiện lợi nhất cho nơi làm việc, từ đó góp phần tăng năng suất cho tổ chức bằng cách tạo thêm nhiều diện tích lưu trữ, giảm thời gian tìm kiếm tài liệu… Cũng như những triết lý, nguyên tắc khác, 5S cũng mục tiêu hướng đến là liên tục cải tiến nhằm tăng năng suất, tăng chất lượng của mỗi công việc, mỗi cá nhân.
